Hợp âm là gì? hiện nay có rất nhiều người tự học đàn tại nhà mà hoàn toàn không cần biết đến hợp âm và tầm quan trọng của nó. Vậy hợp âm là gì? Qua bài viết dưới đây sẽ cung cấp thêm nhiều thông tin hơn đến bạn đọc, cùng tham khảo nhé.
Mục lục
Hợp âm là gì?
Hợp âm là tập hợp các âm thanh được sắp xếp theo một trật tự nhất định. Trong khi học hát, hát đệm hoặc làm nhạc nền ngoài điệu nhạc thì hợp âm chính là yếu tố chính để tạo ra một giai điệu.
Hợp âm được tạo ra từ 3 hay nhiều nốt nhạc được vang lên cùng 1 lúc theo quy luật. Thông thường, một hợp âm được tạo thành từ hai hay nhiều quãng 3. Và 7 hợp âm tạo thành một hệ thống được gọi là Gam. Nếu bạn mới học Organ thì cũng cần lưu ý về những kiến thức về hợp âm cơ bản này nhé!
Xem thêm Những hợp âm cơ bản Guitar nào dành cho người mới học?
Vậy, hợp âm chuẩn là gì?
Hợp âm chuẩn là một bản tổ hợp âm thanh được phối chuẩn, giúp người chơi nhạc nắm bắt được các âm sắc chuẩn, từ đó tạo ra được những ca khúc có âm thanh hay và lôi cuốn nhất.
Cách gọi tên một hợp âm
Ta có 7 nốt nhạc đó là, La – Si – Do – Re – Mi – Fa – Sol sẽ được ký hiệu theo các chữ cái tương ứng: A – B – C – D – E – F – G. Đây là cũng chính là cách gọi tên các hợp âm trưởng trong âm nhạc.
Thông thường, sau mỗi chữ cái sẽ có một ký tự nhỏ khác đi kèm, các ký tự này ký hiệu cho các loại hợp âm khác nhau:
– m: thứ (hợp âm thứ)
– #: thăng (hợp âm thăng)
– b: giáng (hợp âm giáng)
– 7: bảy (hợp âm bảy).
Ví dụ: Bạn có thể gọi tên hợp âm (nốt) Si như sau:
– B: Si trưởng.
– Bm: Si thứ.
– B#: Si thăng.
– Bb: SI giáng.
– B7: La bảy.
Nếu các hợp âm được ghép từ nhiều ký tự như B#7 thì sẽ được gọi tên từ trái sang phải, đó là: Si thăng bảy.
Lưu ý: Có rất nhiều hợp âm khác nhau, tuy nhiên bài viết này chỉ xét đến các hợp âm cơ bản nhất, thường được sử trong đệm hát.
Công thức cấu tạo nên Hợp âm
Sẽ có các hợp âm 3 note, 4 note và 5 note. Trong phạm vi bài này thì mình chỉ nói về hợp âm 3 note. Các hợp âm mở rộng chúng ta sẽ nói đến trong bài sau.
Để cho dễ hiểu thì mình sẽ nói công thức trước sau đó mình lấy ví dụ và giải thích qua một số hợp âm cụ thể.
Công thức cấu tạo hợp âm trưởng
1 3 5 (từ 1 lên 3 = 2 cung; từ 3 lên 5 = 1.5 cung)
Công thức cấu tạo hợp âm thứ
1 b3 5 (từ 1 lên 3 = 1.5 cung; từ 3 lên 5 = 2 cung)
Ghi chú
“1 3 5” là bậc của âm giai, các bạn cứ hiểu đơn giản nó là đánh số theo thứ tự từ âm chủ để chúng ta dễ gọi vị trí của các note ví dụ như:
– Âm giai Đô trưởng gồm các note C, D, E, F, G, A, B thì bậc 1 là C, bậc 3 là E, bậc 5 là G
– Hay âm giai Rê trưởng gồm các note: D, E, F#, G, A, B, C# thì bậc 1 là D, bậc 3 là F#, bậc 5 là A.
Cách tìm các hợp âm dùng trong một bài nhạc
Hợp âm là gì? Trước hết nhìn vào 1 bản nhạc thì có hai trường hợp: bài ấy đã có ghi sẵn các hợp âm (chords) cho guitar, hoặc không ghi hợp âm nào cả. Nếu có ghi sẵn hợp âm thì tốt, vì vấn đề cho bàn tay trái đã được giải quyết xong và bạn chỉ còn cần tìm cách làm sao để chạy các ngón tay phải. Tuy nhiên thông thường thì các bản nhạc Việt không ghi kèm các hợp âm, và rất nhiều trường hợp tuy có ghi hợp âm nhưng nghe không xuôi tai cho lắm! Do đó trước ghi sử dụng đến cây đàn, việc đầu tiên mà các bạn cần nắm vững là nên biết cách tìm các hợp âm dùng trong bài.
3 vấn đề chính thuộc bàn tay trái là:
1: Tìm chủ âm của bài nhạc
2: Tìm các hợp âm trong bài nhạc
3: Ðặt các hợp âm vào bài nhạc
Tìm chủ âm của bài nhạc
Hãy nhìn vào bộ khóa ở đầu bài nhạc, ta sẽ thấy có 3 trường hợp xảy ra
a) Bộ khóa không có dấu thăng giảm: Chủ âm của bài có thể là Do trưởng (C) hay La thứ (Am)
b) Bộ khóa có dấu thăng: Từ dấu thăng cuối cùng, cọng thêm nửa cung thì sẽ có tên chủ âm trưởng, rồi từ đó đếm xuống 2 nốt sẽ có tên âm giai tương ứng là chủ âm thứ
c) Bộ khóa có dấu giảm: Nếu có 1 dấu giảm (Bb) thì chủ âm của bài có thể là Fa trưởng (F) hay Re thứ (Dm). Nếu có hơn 1 dấu giảm, thì dấu giảm ngay trước dấu giảm cuối sẽ là tên của chủ âm trưởng và sau đó đếm xuống 2 nốt sẽ có tên của chủ âm ở cung thứ Tại sao lại chưa rõ là chủ âm ở cung trưởng hay thứ ngay như thế? Hãy tưởng tượng việc tìm chủ âm 1 bài nhạc mới cũng như bạn đang đứng trước một căn nhà lạ. Bạn gõ cửa nhưng không biết người chủ gia đình ra mở cửa là người cha (trưởng) hay mẹ (thứ).
Tìm các hợp âm trong bài nhạc
Hợp âm là gì? Thông thường thì các bài nhạc Việt chỉ dùng 6 hợp âm chính. Thử tưởng tượng gia đình này có 4 con, 2 trai và 2 gái. Ta đã tìm được 2 hợp âm chủ nhà rồi thì chỉ cần tìm thêm 4 hợp âm còn lại (tên của 4 đứa con) bằng cách áp dụng luật 1 – 4 –5 như sau:
Thí dụ như bài nhạc thuộc cung Do trưởng (C) nghĩa là âm giai tương ứng là La thứ (Am). Nếu người cha là Do thì có thể tìm tên 2 đứa con trai bắng cách dùng 5 ngón của bàn tay trái mà đếm như sau:
Ngón cái: 1 Do – ngón trỏ 2 Re bỏ – ngón giữa 3 Mi bỏ – ngón áp út 4 Fa OK – ngón út 5 Sol OK
Như vậy thì bên phía cha và 2 con trai, ta sẽ có 3 hợp âm: Do (C), Fa (F) và Sol (G) Qua phía người mẹ (âm giai tương ứng), tương tự như trên ta sẽ có tên của người mẹ và 2 con gái là La thứ (Am), Re thứ (Dm) và Mi trưởng (E).
Qua bài viết trên Daydan.vn đã cung cấp các thông tin về hợp âm là gì? Cách gọi tên một hợp âm chuẩn. Hy vọng những thông tin trên của bài viết sẽ hữu ích vơi các bạn đọc. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian để xem qua bài viết này nhé.
Mỹ phượng – Tổng hợp
Tham khảo ( vietthuong.vn, www.guitarshare.vn, … )