Mình từng được giao dạy kèm một lớp guitar nhỏ ở trung tâm. Gọi là dạy cho sang chứ thực ra mình cũng chỉ hơn các bạn ấy vài năm tập luyện và… chai tay hơn. Nhưng nói gì thì nói, lần đầu bước lên bục giảng, mình cũng thấy tự hào ghê lắm.
Đến buổi thứ ba, có một cậu học viên nhỏ nhỏ, tướng tá thư sinh, tóc rẽ ngôi rất chỉn chu, đột nhiên… giơ tay. Mình chưa kịp vui mừng vì lớp có học viên chủ động hỏi bài thì nghe cậu ấy nhẹ nhàng thốt ra:
“Anh ơi, vậy bao lâu em mới… thành nghệ sĩ?”
Mình nghe xong… mắc nghẹn. Tim đập hụt một nhịp. Cả lớp quay sang nhìn mình với ánh mắt chờ đợi, như thể câu trả lời của mình sẽ thay đổi số phận cả phòng tập này.
Thật ra, đây không phải lần đầu mình nghe câu hỏi này. Trong đời ai cũng từng ít nhất một lần hỏi một ai đó (hoặc tự hỏi chính mình): Bao lâu mới giỏi? Bao lâu mới “thành”? Bao lâu mới được gọi là chuyên nghiệp? Bao lâu mới hết cùi bắp?
Vấn đề là, chẳng ai trả lời chính xác được cả.
Mình cười cười: “Ủa, thế em định… thành nghệ sĩ ở mức nào? Nghệ sĩ phòng khách hay nghệ sĩ phòng trà?”
Cậu ấy đỏ mặt, ú ớ: “Dạ… nghệ sĩ kiểu… nổi tiếng ấy ạ.”
À, hoá ra vậy. Cái kiểu “nghệ sĩ nổi tiếng” mà người ta hay hình dung: đứng trên sân khấu, áo vest lấp lánh, đèn rọi xuống, cả khán phòng lặng im nghe từng nốt đàn…
Mình đành kể lại câu chuyện của chính mình cho cả lớp nghe.
Hồi đó mình cũng từng hỏi thầy y chang vậy. Thầy chỉ nhìn mình, rồi thở dài: “Cái nghề này nó không tính theo ngày hay theo năm. Nó tính theo… số lần bấm dây, số vết chai, số lần rớt xuống rồi tự bò lên. Cứ kiên trì đi, rồi một ngày em sẽ thấy mình… không cần ai gọi là nghệ sĩ nữa, vì em tự biết mình đã thành rồi.”
Thú thực lúc đó mình nghe cũng chả hiểu gì. Mình bèn hỏi lại: “Cụ thể là bao lâu ạ?”
Thầy cười: “Nhanh thì 5 năm, chậm thì 10 năm, còn không kiên nhẫn thì… vĩnh viễn.”
Và quả thật, sau gần 7 năm, mình mới tự tin đứng trên sân khấu. Mà ngẫm lại, cái “nghệ sĩ” ấy chỉ đơn giản là mình không còn run rẩy trước đám đông nữa, không còn sợ người ta cười mình chơi sai nốt nữa. Vậy thôi. Chứ còn danh tiếng, hào quang gì đó, nó chỉ là… hậu quả phụ.
Cái buồn cười là rất nhiều người cứ muốn có “hậu quả phụ” đó trước. Cứ nghĩ chỉ cần tập vài tháng là lên Facebook đăng status: “Mình chính thức bước chân vào con đường nghệ thuật”. Rồi tag thêm hashtag #Guitarist #NghệSĩTrẻĐầyTriểnVọng.
Nhưng mà thật ra, nghệ sĩ không phải cái danh, mà là cái tâm.
Ở lớp đó, mình cũng chứng kiến đủ kiểu học viên. Có đứa tập được 3 buổi, đau tay quá nghỉ. Có đứa tập được 3 tháng, chán vì mãi chưa nổi tiếng cũng bỏ. Còn mấy đứa lì lợm, ngồi gục gặc tập từng hợp âm, từng bài, sau này lại chính là mấy đứa được mời đệm đàn ở phòng trà.
Vấn đề của chúng ta không nằm ở chỗ “bao lâu mới thành nghệ sĩ”, mà là mình có chịu tập đủ lâu để thành không.
Mình đúc kết ra mấy “kinh nghiệm đau thương” như sau, tiện chia sẻ luôn:
Thứ nhất, bỏ ngay cái suy nghĩ học để khoe. Học cái gì cũng vậy, khoe sớm quá dễ… xịt sớm.
Thứ hai, kiên nhẫn với cái đau. Ngón tay đau, tai đau vì nghe mình lạc tông, mắt đau vì nhìn mấy video nghệ sĩ chuyên nghiệp. Nhưng chịu đau riết nó hết.
Thứ ba, đừng so đo người khác tiến nhanh hơn mình. Nghệ sĩ giỏi nhất không phải người giỏi nhất, mà là người bền nhất.
Thứ tư, nhớ học cách yêu cái hành trình hơn là cái đích. Vì đích… chưa chắc đã tới, còn hành trình thì ngày nào cũng có chuyện vui để kể.
Hồi đó, mình nói với cậu học viên kia một câu thế này: “Nếu em cứ tập đều đặn, mai này em tự khắc sẽ thành nghệ sĩ. Còn cứ hỏi bao lâu, thì sẽ chẳng bao giờ thành.”
Cả lớp cười, nhưng ai cũng hiểu. Bởi cái câu hỏi ấy… không cần trả lời.
Giờ lâu lâu gặp lại mấy đứa học viên cũ, có đứa đi làm ngân hàng, đứa làm kỹ sư, đứa mở tiệm bánh, nhưng ai cũng có cái đàn trong phòng ngủ. Và ai cũng bảo: “Em vẫn tập đều đều anh ạ, không biết bao giờ thành nghệ sĩ nhưng em vui.”
Ừ, thì vui, vậy là thành nghệ sĩ rồi. Nghệ sĩ của chính mình, không cần ai công nhận.
Cuối cùng mình chỉ muốn nhắn lại với những ai đang loay hoay, băn khoăn: Cứ tập đi. Đừng hỏi bao lâu nữa. Vì càng hỏi… càng lâu.
Cái sân khấu ấy, nó đang chờ, nhưng không dành cho những người đứng hỏi ngoài cửa.
Tác giả: Truyện hư cấu
